ผลจากการพัฒนาโปรแกรมความสุข 5 มิติในผู้สูงอายุที่เสี่ยงซึมเศร้า โรงเรียนผู้สูงอายุตำบลป่าแก่บ่อหิน อำเภอทุ่งหว้า จังหวัดสตูล The results of a five-dimensional happiness program for elderly people at risk of depression Elderly school in Pa Kae Bo Hin Subdistrict, Thung Wa District, Satun Province.
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงกึ่งทดลองโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาผลของโปรแกรมความสุข 5 มิติกับผู้สูงอายุที่เสี่ยงซึมเศร้าในโรงเรียนผู้สูงอายุตำบลป่าแก่บ่อหิน อำเภอทุ่งหว้า จังหวัดสตูล กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่เสี่ยงซึมเศร้า จำนวน 40 คน ที่ได้มาจากการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ดำเนินการศึกษาตั้งแต่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2567 ถึง 30 กันยายน พ.ศ. 2567 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย 1) แบบวัดคุณภาพชีวิต 2) แบบประเมินสุขภาพจิตผู้สูงอายุ 3) แบบประเมินความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน 4) แบบวัดความเศร้าในผู้สูงอายุ 5) แบบประเมินการฆ่าตัวตาย 6) แบบตรวจสภาพจิต และ7) แบบประเมินความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ Paired t-test เป็นต้น
ผลการศึกษา ภายหลังการใช้โปรแกรมฯ พบว่า ผู้สูงอายุที่เสี่ยงซึมเศร้ามีคุณภาพชีวิตเพิ่มขึ้น มีสุขภาพจิตในอยู่ในระดับดี เสี่ยงต่อการซึมเศร้าลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ P < .05 ไม่พบว่าความคิดในการฆ่าตัวตาย และมีความพึงพอใจต่อกิจกรรมของโปรแกรมอยู่ในระดับดีมาก แสดงว่า ผลของโปรแกรมความสุข 5 มิติ สามารถช่วยส่งเสริมให้ผู้สูงอายุที่เสี่ยงซึมเศร้ามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้
คำสำคัญ : ผู้สูงอายุเสี่ยงซึมเศร้า, คุณภาพชีวิต, โปรแกรมความสุข 5 มิติ
ติดต่อผู้นิพนธ์ : อนงค์ เกื้อสกุล ; อีเมล : papukanong@gmail.com
Article Details
เอกสารอ้างอิง
เอกสารอ้างอิง
ประสมสุข ศรีแสนปาง. ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ : ความลุ่มลึกในการพยาบาลเข้าใจ. วารสารพยาบาลศาสตร์ 2561; 41(1): 129-140.
ศูนย์เฝ้าระวังการฆ่าตัวตาย รพ.จิตเวชขอนแก่นราชนครินทร์กรมสุขภาพจิต. รายงานสถานการณ์การฆ่าตัวตายในประเทศไทย ปีงบประมาณ 2566 [อินเตอร์เน็ต].2566 [เข้าถึงเมื่อ 9 มกราคม 2566]. เข้าถึงได้จาก https://suicide.dmh.go.th/news/view.asp?id=92
ปิติคุณ เสตะปุระ, ณัฐธกูล ไชยสงคราม. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2564. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2565; 16(3): 1070-1084.
ชมพูนุท พรหมภักดิ์. การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุของประเทศไทย (Aging society in Thailand). บทความวิชาการ, สำนักวิชาการ, สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา 16 สิงหาคม 2566: 1-19.
โรงพยาบาลนครธน. ผู้สูงอายุกับภาวะซึมเศร้า คนในครอบครัวควรเข้าใจ [อินเตอร์เน็ต]. 2567. [เข้าถึงเมื่อ 18 ธันวาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก https://www.nakornthon.com/article
สำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ. สรุปสถานการณ์ผู้สูงวัยในปี 2567 [อินเตอร์เน็ต]. 2567. [เข้าถึงเมื่อ18ธันวาคม2566]. เข้าถึงได้จาก https://section09.thaihealth.or.th/ 2025/01/09/complete-aged-society/
ศูนย์เฝ้าระวังการฆ่าตัวตาย โรงพยาบาลขอนแก่นราชนครินทร์ กรมสุขภาพจิต [อินเตอร์เน็ต]. 2566.[เข้าถึงเมื่อ12 พฤศจิกายน 2566 ]. เข้าถึงได้จาก https: //suicide.dmh.go.th/
สำนักอนามัยผู้สูงอายุ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือแนวทางการส่งเสริมสุขภาพดี ชะลอชรา ชีวายืนยาว. นนทบุรี; 2563.
สุวัฒน์ มหัตนิรันดร์กุลและคณะ. การเปรียบเทียบแบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกทุก 100 ตัวชี้วัดและ 26 ตัวชี้วัด [อินเตอร์เน็ต]. 2567. [เข้าถึงเมื่อ 18 ธันวาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก https://dmh.go.th/test/download/files/whoqol.pdf
ศูนย์สุขภาพจิตที่ 5 กรมสุขภาพจิต, “แบบประเมินสุขภาพจิตผู้สูงอายุ ฉบับสั้น (T-GMHA-15),” คลังความรู้สุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต [อินเตอร์เน็ต].2567. [เข้าถึงเมื่อ12 กุมภาพันธ์ 2567].เข้าถึงได้จาก https://dmh-elibrary.org/items/show/1454
กองส่งเสริมและพัฒนาสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือแบบประเมินคัดกรองผู้ที่มีปัญหาพฤติกรรมการฆ่าตัวตาย. นนทบุรี ; 2563.
กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข.คู่มือการคัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุ พ.ศ.2564.นนทบุรี : ณจันตาครีเอชั่นจำกัด; 2564.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.คู่มือ โปรแกรม 16 สัปดาห์เพื่อพัฒนาความสุข 5 มิติ ในผู้สูงอายุ (พิมพ์ครั้งที่ 2). นนทบุรี: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2556.
พัชรี ถุงแก้ว. ผลของโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพจิตด้วยรูปแบบความสุขเชิงจิตวิทยา 5 มิติ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตและความสุขของผู้สูงอายุ. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์ 2561; 13(39): 41-54.
สุภาภรณ์ สมพาน. ผลการส่งเสริมสุขภาพจิตผู้สูงอายุ ด้วยโปรแกรมสร้างสุข 5 มิติชมรมผู้สูงอายุตำบลบวกค้าง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ [อินเตอร์เน็ต]. 2564. [เข้าถึงเมื่อ12 พฤศจิกายน 2566]. เข้าถึงได้จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jmhs1_s/article/view/266020.
อรุณรัตน์ เชื้อตาเคน. ผลการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุด้วยความสุข 5 มิติในวิทยาลัย ฒ ไทกะเลิง อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร [อินเตอร์เน็ต]. 2565. [เข้าถึงเมื่อ 18 ธันวาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก https://clouddontanhos.com/doc/agineserver.pdf.
ชัชญาภา สมศรี และพิกุลทอง โมมูล. ผลของกิจกรรมสร้างสุข 5 มิติ ต่อความสุขของผู้สูงอายุในคลินิกผู้สูงอายุโรงพยาบาลนครพนม. วารสารโรงพยาบาลนครพนม 2560: 3-14.
เนติยา แจ่มทิม. ศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมพัฒนาความสุข 5 มิติในผู้สูงอายุ ตำบลสนามชัย อำเภอเมืองจังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี 2565 ; 5(2): 140-150.
แว่นใจ นาคะสุวรรณ. ประสิทธิผลของโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชน. วารสารพยาบาลตำรวจ 2563; 12(1): 171-180.
ณัฎฐกันย์ อ๋องเอื้อ. คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลเมืองบ้านสวน จังหวัดชลบุรี. รัฐประศาสนศาสตร์มหาบัณฑิต, วิทยาลัยการบริหารรัฐกิจ, มหาวิทยาลัยบูรพา; 2564.
ปุณิกา กิตติกุลธนันท. ความสัมพันธ์ระหว่างเพศ การปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน ความแข็งแกร่งชีวิตและการสนับสนุนทางสังคมกับภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ. ปริญญาพยาบาลศาสตร์บัณฑิต, สาขาการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, มหาวิทยาลัยมหิดล; 2560.
กมลภู ถนอมสัตย์, สุภวรรณ สายสุด. ความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันของผู้สูงอายุที่อยู่ตามลำพัง : กรณีศึกษาตำบลโพรงมะเดื่อ ตำบลวังตะกู อำเภอเมือง และตำบลบางภาษี อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 8 มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม; 2559. มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม จังหวัดนครปฐม ประเทศไทย 31 มีนาคม - 1 เมษายน 2559.
ชุติมา มาลัย, รุ่งทิพย์ ไชยโยยิ่งยงค์, เพ็ญนภา แดงด้อมยุทธ์, ศรีสกุล เฉียบแหลม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุในชุมชนจังหวัดราชบุรี. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์ 2561; 39(3): 67-76.
คนึงนิจ ศรีสอนใจ. การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้าในชุมชน อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ [อินเตอร์เน็ต]. 2565. [เข้าถึงเมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2568]. เข้าถึงได้จาก https://www.chiangmaihealth.go.th/document/220223164561529127.pdf
รัชนี นามจันทรา. การฟื้นฟูสภาพผู้ป่วยที่มีภาวะสมองเสื่อม. วารสาร มฉก.วิชาการ 2553; 14(27): 137-50.