ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้และปรับเปลี่ยนทัศนคติที่มีผลต่อการยอมรับการฉีดวัคซีน HPV ในนักเรียนหญิงมัธยมศึกษาตอนปลาย จังหวัดหนองคาย Effects of an Awareness and Attitude Modification Program on HPV Vaccine Acceptance among Female High School Students in Nong Khai Province.
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้และปรับเปลี่ยนทัศนคติที่มีผลต่อการยอมรับการฉีดวัคซีน HPV ในนักเรียนหญิงมัธยมศึกษาตอนปลาย ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนหญิงชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในจังหวัดหนองคาย ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน HPV หรือได้รับไม่ครบตามเกณฑ์ จำนวน 234 คน กลุ่มตัวอย่างได้มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 40 คน เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองคือ โปรแกรมส่งเสริมการรับรู้และปรับเปลี่ยนทัศนคติที่มีผลต่อการยอมรับการฉีดวัคซีน HPV เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามความเชื่อด้านสุขภาพ, ทัศนคติต่อประสิทธิภาพและความปลอดภัยของวัคซีน HPV, และการยอมรับการฉีดวัคซีน HPV เป็นต้น วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน Paired t-test และสถิติ Pearson Chi-Square
ผลการวิจัย ภายหลังเข้าร่วมโปรแกรม พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีการรับรู้โอกาสเสี่ยง ความรุนแรงต่อการติดเชื้อ และการรับรู้ประโยชน์ของวัคซีน HPV เพิ่มขึ้น ซึ่งแตกต่างกับก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) ส่วนการรับรู้อุปสรรคต่อการฉีดวัคซีน HPV ลดลง มีทัศนคติต่อประสิทธิภาพและความปลอดภัยของวัคซีน HPV เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) มีการยอมรับในการฉีดวัคซีน HPV เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.002) และมีความยินดีที่จะรับวัคซีนเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 47.5 เป็นร้อยละ 80 เป็นต้น ดังนั้น สถานศึกษาควรนำโปรแกรมฯ ไปบูรณาการเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรการเรียนการสอน และควรส่งเสริมให้ผู้ปกครองมีส่วนในการตัดสินใจรับวัคซีนของเด็กนักเรียนด้วย
คำสำคัญ: วัคซีนเอชพีวี, โปรแกรมสุขศึกษา, นักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย
ติดต่อผู้นิพนธ์ : สิริลักษณ์ มนต์ฤทธินาค อีเมล : Yingfocos2@gmail.com
Article Details
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Cervical cancer [Internet]. 2020 [cited 2024 March 12]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cervical-cancer
สถาบันวัคซีนแห่งชาติ กรมควบคุมโรค. แนวทางการให้บริการวัคซีนป้องกันการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี (HPV) ตามนโยบายเร่งรัด 100 วัน ของกระทรวงสาธารณสุข ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1 โรค [อินเทอร์เน็ต].2566. [เข้าถึงเมื่อ 20 ธันวาคม 2567] .เข้าถึงได้จาก https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1484620231024034508.pdf
สมาคมวิจัยมะเร็งสหรัฐอเมริกา(AACR). มะเร็งปากมดลูก [อินเทอร์เน็ต]. 2567.[เข้าถึงเมื่อ 20 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก https://www.aacr.org/patients-caregivers/cancer/cervical-cancer/
ศูนย์วิจัยและสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน. สปสช. หนุนวัคซีน HPV 1.7 ล้านโดส ฉีดให้เด็กหญิงอายุ 11 – 12 ปี หวังลดโรคมะเร็งปากมดลูก [อินเทอร์เน็ต]. 2568. [เข้าถึงเมื่อ 10 มีนาคม 2568]. เข้าถึงได้จาก https://www.sdgmove.com/2024/04/05/vaccine-hpv-women-thailand/
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย. รายงานประจำปี 2567 [อินเทอร์เน็ต]. 2567. [เข้าถึงเมื่อ 10 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก wwwhttps://wwwnko.moph.go.th/main_new/
Champion,V. L., Skinner C. S., (2008).Thehealth belief model. InK. Glanz,B.K.Rimer,K.Viswanath (Eds.), Health behavior and health education: Theory, research, and practice (4th ed). San Francisco: Jossey-Bass
อาจินต์ สงทับ. (2560). ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมความรู้ ทัศนคติ และการยอมรับวัคซีน ป้องกันมะเร็งปากมดลูก (วัคซีนเอชพีวี) ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จังหวัดตรัง. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 4, 29–44.
Becker, M. H. (1974). The Health Belief Model and Sick Role Behavior. Health Education Monographs.
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes; 50(2):179-211.
จิรภัทร เมาท์ภูม, วรรณภา ชานทอง. ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจรับวัคซีน HPV ของนักเรียนหญิงระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย อำเภอเมือง จังหวัดชัยนาท. ปริญญาสาธารณสุขศาสตร์มหาบัณฑิตสาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2567.
อาจินต์ สงทับ. ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมความรู้ ทัศนคติ และการยอมรับวัคซีน ป้องกันมะเร็งปากมดลูก (วัคซีนเอชพีวี) ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จังหวัดตรัง. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 2560; 4(3): 29–44.
โชติระวี อินจำปา,รัตน์ศิริ ทาโต. ปัจจัยทำนายการยอมรับวัคซีนป้องกันมะเร็งจากเชื้อ HPV ในชายรัก ชาย. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชนนี กรุงเทพ 2557; 30(1): 1-21.