ปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกของ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร

ผู้แต่ง

  • ชัยยุทธ ไชโย สำนักงานสาธารณสุขอำเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร

คำสำคัญ:

อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน, โรคไข้เลือดออก, การควบคุมและป้องกันโรค

บทคัดย่อ

                        การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความรู้ การรับรู้ และบทบาทในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก 2) ศึกษาปัจจัยส่วนบุคคลที่มีผลต่อบทบาทในการควบคุมและป้องกันโรค 3) ศึกษาปัจจัยด้านความรู้ การรับรู้ และแรงสนับสนุนทางสังคมที่มีผลต่อบทบาท และ 4) พัฒนาแนวทางการส่งเสริมบทบาทของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) อำเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร รูปแบบการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางที่ผสมผสานวิธีการเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่าง คือ อสม. จำนวน 377 คน ซึ่งได้จากการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบทดสอบความรู้ แบบสอบถามการรับรู้ แบบสอบถามแรงสนับสนุนทางสังคม แบบสอบถามบทบาทในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก และแบบสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติเชิงอนุมาน และการวิเคราะห์เนื้อหา

                        ผลการวิจัยพบว่า อสม. มีความรู้เกี่ยวกับโรคไข้เลือดออกอยู่ในระดับปานกลาง มีการรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง และการรับรู้ประโยชน์อยู่ในระดับสูง แต่มีการรับรู้อุปสรรคอยู่ในระดับปานกลาง สำหรับบทบาทในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกโดยรวมอยู่ในระดับสูง ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับบทบาทในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การเป็นสมาชิกทีมเฝ้าระวังสอบสวนเคลื่อนที่เร็ว (SRRT) ประสบการณ์การอบรม ระยะเวลาการปฏิบัติงาน ความรู้ การรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้ประโยชน์ และแรงสนับสนุนทางสังคม นอกจากนี้ ยังพบว่าปัจจัยที่สามารถร่วมกันทำนายบทบาทได้ร้อยละ 56.8 ได้แก่ การสนับสนุนจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข การรับรู้ประโยชน์ การสนับสนุนจากผู้นำชุมชน การเป็นสมาชิก SRRT ความรู้เกี่ยวกับโรคไข้เลือดออก การรับรู้โอกาสเสี่ยง และประสบการณ์การอบรม

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมโรค. (2567). สถานการณ์โรคไข้เลือดออกประเทศไทย ปี 2566. สืบค้นจาก https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1518020240108030514.pdf

ไกรศิลป์ ศิริวิบูรณ์, & ศิริรัตน์ กัญจา. (2564). การศึกษาระดับความรู้ การรับรู้ และพฤติกรรมการดำเนินงานควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน. วารสารโรงพยาบาลแพร่, 29(1), 129–138.

ธงชัย วิเศษบุปผา, จิราภรณ์ พรหมอินทร์, และ จุฑามาศ เถาว์ชาลี. (2567). การศึกษาการปฏิบัติงานป้องกัน ควบคุมโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารวิชาการร้อยแก่นสาร, 9(4), 47–62.

นพคุณ แทนผักแว่น. (2562). การมีส่วนร่วมในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา (วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ผู้จัดการออนไลน์. (2566, 27 กันยายน). ไข้เลือดออกระบาดหนักในชุมพร พบผู้ป่วยแล้วกว่าพันคน เสียชีวิต 3 ราย สสจ.เร่งรณรงค์ป้องกัน. สืบค้นจาก https://mgronline.com/south/detail/9660000087189

ผ่องศรี พูลทรัพย์, รัชนี ครองระวะ, ภริมย์ ลี้สุวรรณ, & บรรณฑวรรณ หริัญเคราะห์. (2562). การพัฒนาพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) โดยการส่งเสริมการทำงานแบบมีส่วนร่วมตามสภาพจริง รพ.สต.ท่าผา อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 29(2), 206–218.

โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน. (2567). โรคไข้เลือดออก: สถานการณ์โรคในประเทศไทย. สืบค้นจาก https://www.tropmedhospital.com/knowledge/54126.html

สุทธี พลรักษา. (2564). การดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุข ตำบลวังม่วง อำเภอเปือยน้อย จังหวัดขอนแก่น. วารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน, 3(1), 101–112.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร. (2566). รายงานผลโครงการควบคุมโรคไข้เลือดออก. https://www.chumphon-health.go.th

สำนักงานสาธารณสุขอำเภอท่าแซะ. (2566, 26 กันยายน). รณรงค์เพิ่มความตระหนักในการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก อำเภอท่าแซะ. http://sasukthasae.go.th/new/?p=1853

อนุกูล พลวัชรินทร์. (2566). โปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ตำบลหงษ์เจริญ อำเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร. วารสารวิชาการเพื่อการพัฒนาระบบสุขภาพปฐมภูมิและสาธารณสุข, 1(3), 101–113. https://he03.tci-thaijo.org/index.php/AJHSD/article/view/2239

อนุรักษ์ เบื้องสูง. (2562). บทบาทของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก สำนักงานสาธารณสุขอำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 4(2), 33–42.

Best, J. W. (1977). Research in education (3rd ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Bloom, B. S., Hastings, J. T., & Madaus, G. F. (1971). Handbook on formative and summative evaluation of student learning. New York, NY: McGraw-Hill.

Yamane, T. (1967). Statistics: An introductory analysis (2nd ed.). New York, NY: Harper and Row.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-04-30

รูปแบบการอ้างอิง

ไชโย ช. . . (2024). ปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกของ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร. วารสารวิชาการเพื่อการพัฒนาระบบสุขภาพปฐมภูมิและสาธารณสุข, 3(1), 202–216. สืบค้น จาก https://he03.tci-thaijo.org/index.php/AJHSD/article/view/4330

ฉบับ

ประเภทบทความ

Research artricle