การมีส่วนร่วมของเกษตรกรผู้ปลูกพริกในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ปลอดภัย และถูกต้อง : บ้านปะโด๊ะ ตำบลปราสาท อำเภอห้วยทับทัน จังหวัดศรีสะเกษ
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้ การปฏิบัติ และการมีส่วนร่วมในการในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ที่ปลอดภัยและถูกต้อง ของประชากรที่มีความสนใจ ยินดีและเต็มใจเข้าร่วมในการศึกษา 56 คน ประกอบด้วยตัวแทนเกษตรกรผู้ปลูกพริก 36 คน ตัวแทนแกนนำชุมชน 17 คน และหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง 3 คน โดยใช้กระบวนการวางแผนแบบมีส่วนร่วม(A-I-C) เครื่องมือที่ใช้ตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญ 3 คน ค่าความเที่ยงด้านความรู้ใช้วิธีการของ Kuder- Richardson ได้ค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.77 การปฏิบัติใช้วิธีการของ Cronbach's method หาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าเท่ากับ 0.82 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป นำเสนอโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าต่ำสุดและค่าสูงสุด สถิติเชิงอนุมาน Paired t-test มีระดับนัยสำคัญ0.05ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า ความรู้ก่อนการพัฒนาอยู่ระดับระดับปานกลาง ค่าเฉลี่ยคะแนน 11.0 หลังการพัฒนาเกษตรกรมีความรู้อยู่ในระดับมาก ค่าเฉลี่ยคะแนน 15.03 เมื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชก่อนและหลังการพัฒนาเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.005, 95%CI 3.115 ถึง 4.941) การปฏิบัติในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรก่อนการพัฒนามีการปฏิบัติในระดับน้อย ค่าเฉลี่ย 2.33 หลังการพัฒนาเกษตรกรมีการปฏิบัติอยู่ในระดับมาก ค่าเฉลี่ย 2.92 เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยการปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชก่อนและหลังการพัฒนาเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p-value < 0.005, 95%CI 0.480 ถึง0.690) และผลการประชุมการวางแผนแบบมีส่วนร่วมของชุมชนในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ปลอดภัยและถูกต้อง ได้โครงการเพื่อแก้ไขปัญหาในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช จำนวน 6 โครงการ 1)โครงการอบรมให้ความรู้เกษตรกรในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ปลอดภัยและถูกต้อง 2)โครงการจัดตั้งกลุ่มการทำปุ๋ยหมักจากมูลสัตว์ในชุมชน 3)โครงการอบรมให้ความรู้เกษตรกรในการปุ๋ยหมัก การทำสารไล่แมลงจากพืชสมุนไพร 4)โครงการจัดทำพื้นที่สาธิตการเกษตรแบบผสมผสานและพื้นที่เกษตรอินทรีย์ 5)โครงการศึกษาดูงานโครงการพระราชดำริเกษตรพอเพียง และ6)โครงการจัดซื้อเครื่องอัดปุ๋ยเม็ดและเครื่องตีป่น
จากผลการวิจัย เกษตรกรมีความรู้ และการปฏิบัติที่ปลอดภัย ถูกต้องเพิ่มขึ้นผลการดำเนินการมีส่วนร่วมของชุมชน
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูล (เขียนข้อกำหนด)
References
ณฐมน ภูพวก (2560) ศึกษาเรื่องการพัฒนารูปแบบ
การลดละเลิกการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชใน
เกษตรกรบ้านแดงหม้อ ตำบลแดงหม้อ อำเภอ
เขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี; วารสารอาหารและ
ยา,ฉบับเดือน กันยายน-ธันวาคม 2560,49-58
ธีรพงษ์ แก้วหาวงษ์ (2543). กระบวนการเสริมสร้าง
ชุมชนเข้มแข็งประชาคมประชาสังคม.พิมพ์ครั้งที่
ขอนแก่น:ศูนย์ฝึกอบรมและพัฒนาการ
สาธารณสุขมูลฐานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ.
นัสพงษ์ กลิ่นจำปา และดาริวรรณ เศรษฐีธรรม (2561)
เรื่องพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของ
เกษตรกร ตำบลป่าไม้งาม อำเภอเมือง จังหวัด
หนองบัวลำภู ;วารสารสคร.9,25 (2)26-34.
บุญเลี้ยง สุพิมพ์และคณะ(2565) เรื่อง การมีส่วนร่วม
ของชุมชนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้
สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร: การพัฒนา
การนำไปปฏิบัติ และการประเมินผล;วารสาร
เทคโนโลยีภาคใต้,15(1)149-159.
ปรารถนา ทัดเทียมพงษ์ อุมาพร ฉัตรวิโรจน์ และ
วสุนธรา รตโนภาส(2565) เรื่องความรู้และ
พฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการใช้สารเคมี
กำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกข้าว:
กรณีศึกษาตำบลคุยบ้านโอง อำเภอพราน
กระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร ;วารสารพุทธ
ศาสตร์ มจร อุบลราชธานี ,4(2)1721-1730.
มนัส ชยาพัฒน์,ฌานิทธิ์ สันตะพันธุ์,2563)เรื่องปัญหา
การควบคุมสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชตกค้าง
ในผักและผลไม้ของประเทศไทย,วารสารวิชาการ
มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ,9(1) 76-85
มุกธิดา ขำมี และจิราพร ทิพย์พิลา(2563)เรื่องผลการ
ให้ความรู้ด้านความปลอดภัยในการใช้สารเคมี
กำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกพริกบ้านนา
เยีย ตำบลไร่น้อย อำเภอเมือง จังหวัด
อุบลราชธานี; วารสารการแพทย์และการ
สาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี,3(1)13-
วันปิติ ธรรมศรี สิริพร พรมอุทัย วนิดา บุษยาตรัส และ
สุขุมาภรณ์ ศาลางาม(2564) เรื่องความรู้
ทัศนคติ และ พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัด
แมลงของเกษตรกรที่ปลูกข้าวโพด อำเภอศรี
รัตนะ จังหวัดศรีสะเกษ;วารสารวิทย์ เทคโน
หัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ,7(2)71-81
สุวิทย์ มูลคำและอรทัย มูลคำ.(2545).วิธีจัดการเรียนรู้:
เพื่อพัฒนากระบวนการคิด.กรุงเทพฯ:โรงพิมพ์
ภาพพิมพ์.
สุภาพร ภูมิเวียงศรี และคณะ(2564) เรื่องการพัฒนา
รูปแบบการจัดการปัญหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืช
ปนเปื้อนในผัก ผลไม้และผลิตภัณฑ์ทางการ
เกษตรอย่างยั่งยืน โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน
และภาคีเครือข่ายอำเภอหนองนาคำ จังหวัด
ขอนแก่น;วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ
,14(2)36-45.
อรุณรัตน์ ปัญจะกลิ่นเกสรและเพชรัตน์ ศิริสุวรรณ
(2561) เรื่องการพัฒนาศักยภาพการใช้สารเคมี
ป้องกันและกำจัดศัตรูพืชที่ถูกต้องและปลอดภัย
ของเกษตรกรตำบลดอนโอง อำเภอโพธิ์ชัย
จังหวัดร้อยเอ็ด; วารสารการพยาบาล การ
สาธารณสุขและการศึกษา,119-131.
อนันต์ บุญประกอบ,พิสมัย หอมจำปา และ นภดล
พิมพ์จันทร์(2561) ศึกษาการพัฒนารูปแบบการ
ป้องกันอันตรายและควบคุมการใช้สารเคมีกำจัด
ศัตรูพืชในเกษตรกรแบบมีส่วนร่วมของภาคี
เครือข่ายในชุมชนตำบลร่อนทอง อำเภอสตึก
จังหวัดบุรีรัมย์; วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์
มหาวิทยาลัย ราชภัฏอุบลราชธานี,7(1)123-132
อรทัย ก๊กผล (2552). คู่คิด คู่มือการมีส่วนร่วมของ
ประชาชนสำหรับผู้บริหารท้องถิ่น.กรุงเทพฯ.
ส เจริญการพิมพ์