ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับตำบลรังแร้ง อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ตำบลรังแร้ง อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ ทำการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบง่ายจากประชาชนอายุระหว่าง 15-59 ปี แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม จำนวนกลุ่มละ 50 คน โดยให้กลุ่มทดลองเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ เป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แผนการจัดกิจกรรมให้สุขศึกษา สื่อในการจัดการความรู้ การประเมินอัตราป่วยด้วยโรคพยาธิใบไม้ตับ เก็บรวบรวมข้อมูลก่อนและหลังการทดลองโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด และสถิติเชิงอนุมาน Paired t-test และ Independent t-test
ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยด้านความรู้ความเข้าใจด้านสุขภาพ ด้านการเข้าถึงข้อมูลสุขภาพและบริการสุขภาพ ด้านทักษะการสื่อสารสุขภาพ ด้านทักษะการจัดการตนเอง ด้านการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ และด้านทักษะการตัดสินใจเลือกปฏิบัติ หลังการทดลองเพิ่มขึ้นและสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .05 (p-value<0.001) และอัตราป่วยด้วยโรคพยาธิใบไม้ตับหลังการทดลองลดลงน้อยกว่าร้อยละ 5 ดังนั้นเพื่อให้เกิดพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ จึงควรให้มีการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพให้กับประชาชนอย่างต่อเนื่องเพื่อให้เกิดความยั่งยืนต่อไป
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูล (เขียนข้อกำหนด)
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2567). รายงาน ผลการดำเนินงานควบคุมและป้องกันโรคพยาธ ปี 2567. นนทบุรี: สำนักโรคติดต่อทั่วไป.
กิตติศักดิ์ ประครองใจและคณะ. (2564). การพัฒนารูปแบบการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับแบบมีส่วนร่วม ตำบลพรสำราญ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 7(4), 87-100.
จิรารัตน์ สิงทองทัศน์, วรพจน์ พรหมสัตยพรต, & พัดชา หิรัญวัฒนกุล. (2564). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ ด้านสุขภาพเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ตำบลเหล่าหมี อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 8(3), 131-142.
ณัฏฐวุฒิ แก้วพิทูลย์, &สรญา แก้วพิทูลย์. (2553). พยาธิใบไม้ตับในประเทศไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 12(1), 49-63.
ทักษนัย พัศดุ, เทอดศักดิ์ พรหมอารักษ์, & นันทิพัฒน์ พัฒนโชติ. (2562). กระบวนการพัฒนาชุมชนรอบรู้ด้านสุขภาพ ในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับของชุมชนตําบลยอดแกง อําเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์.
คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม และโรงพยาบาลร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด.
บรรจบ ศรีภา. (2550). อุบัติการณ์โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี. วารสารสำนักบริหารการวิจัย
มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2(3), 5-13.
พลอยไพลิน ทับทิม, & รุจิรา ดวงสงค์. (2557). ผลของโปรแกรมพัฒนาพฤติกรรมเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ
ในหมู่บ้านแห่งหนึ่ง ตำบลมหาชัย อำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 7(1), 25-34.
ลักษณา หลายทวีวัฒน์, รุจิรา ดวงสงค์, สุพรรณี พรหมเทศ, พรรณี บัญชรหัตถกิจ, เกสร แถวโนนงิ้ว, &
ศศิธร ตั้งสวัสดิ์. (2555). การพัฒนาพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิไบไม้ตับของประชาชนจังหวัดขอนแก่น ปี 2552. ในบทคัดย่อสัมมนาวิชาการป้องกันควบคุมโรคแห่งชาติประจำปี 2555. (หน้า79). นนทบุรี:
สำนักจัดการความรู้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.
สมชาย บุญตะวัน. (2567). ประสิทธิผลของโปรแกรมเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ประชาชนกลุ่มเสี่ยงตำบลบ้านไทย อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี.วารสารสาธารณสุขและสุขภาพศึกษา, 4(2), 1-15.
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลรังแร้ง. (2566). สรุปรายงานการตรวจอุจจาระหาไข่พยาธิ. รายงานต่อสำนักงานสาธารณสุขอำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ.
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลรังแร้ง. (2567). สรุปรายงานพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิในประชาชนทั่วไป.
รายงานต่อสำนักงานสาธารณสุข อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ.