ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับตำบลรังแร้ง อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ

Main Article Content

ประกฤษฎาพร พิมณุวงศ์, ส.ม.

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง  มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ  ตำบลรังแร้ง  อำเภออุทุมพรพิสัย  จังหวัดศรีสะเกษ   ทำการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบง่ายจากประชาชนอายุระหว่าง 15-59 ปี  แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม  จำนวนกลุ่มละ  50 คน   โดยให้กลุ่มทดลองเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ  เป็นระยะเวลา  12 สัปดาห์   เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย   แผนการจัดกิจกรรมให้สุขศึกษา  สื่อในการจัดการความรู้  การประเมินอัตราป่วยด้วยโรคพยาธิใบไม้ตับ  เก็บรวบรวมข้อมูลก่อนและหลังการทดลองโดยใช้แบบสอบถาม   วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา  ค่าร้อยละ   ค่าเฉลี่ย  ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  ค่าสูงสุด  ค่าต่ำสุด  และสถิติเชิงอนุมาน  Paired t-test และ  Independent t-test


            ผลการวิจัย พบว่า  กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยด้านความรู้ความเข้าใจด้านสุขภาพ  ด้านการเข้าถึงข้อมูลสุขภาพและบริการสุขภาพ    ด้านทักษะการสื่อสารสุขภาพ   ด้านทักษะการจัดการตนเอง   ด้านการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ   และด้านทักษะการตัดสินใจเลือกปฏิบัติ  หลังการทดลองเพิ่มขึ้นและสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  ที่ระดับ .05 (p-value<0.001)  และอัตราป่วยด้วยโรคพยาธิใบไม้ตับหลังการทดลองลดลงน้อยกว่าร้อยละ 5  ดังนั้นเพื่อให้เกิดพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ  จึงควรให้มีการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพให้กับประชาชนอย่างต่อเนื่องเพื่อให้เกิดความยั่งยืนต่อไป

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พิมณุวงศ์, ส.ม. ป. (2025). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับตำบลรังแร้ง อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิจัยและพัฒนาสุขภาพศรีสะเกษ, 4(1), p. 57–69. สืบค้น จาก https://he03.tci-thaijo.org/index.php/SJRH/article/view/4112
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2567). รายงาน ผลการดำเนินงานควบคุมและป้องกันโรคพยาธ ปี 2567. นนทบุรี: สำนักโรคติดต่อทั่วไป.

กิตติศักดิ์ ประครองใจและคณะ. (2564). การพัฒนารูปแบบการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับแบบมีส่วนร่วม ตำบลพรสำราญ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 7(4), 87-100.

จิรารัตน์ สิงทองทัศน์, วรพจน์ พรหมสัตยพรต, & พัดชา หิรัญวัฒนกุล. (2564). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ ด้านสุขภาพเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ตำบลเหล่าหมี อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 8(3), 131-142.

ณัฏฐวุฒิ แก้วพิทูลย์, &สรญา แก้วพิทูลย์. (2553). พยาธิใบไม้ตับในประเทศไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 12(1), 49-63.

ทักษนัย พัศดุ, เทอดศักดิ์ พรหมอารักษ์, & นันทิพัฒน์ พัฒนโชติ. (2562). กระบวนการพัฒนาชุมชนรอบรู้ด้านสุขภาพ ในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับของชุมชนตําบลยอดแกง อําเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์.

คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม และโรงพยาบาลร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด.

บรรจบ ศรีภา. (2550). อุบัติการณ์โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี. วารสารสำนักบริหารการวิจัย

มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2(3), 5-13.

พลอยไพลิน ทับทิม, & รุจิรา ดวงสงค์. (2557). ผลของโปรแกรมพัฒนาพฤติกรรมเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ

ในหมู่บ้านแห่งหนึ่ง ตำบลมหาชัย อำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์

มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 7(1), 25-34.

ลักษณา หลายทวีวัฒน์, รุจิรา ดวงสงค์, สุพรรณี พรหมเทศ, พรรณี บัญชรหัตถกิจ, เกสร แถวโนนงิ้ว, &

ศศิธร ตั้งสวัสดิ์. (2555). การพัฒนาพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิไบไม้ตับของประชาชนจังหวัดขอนแก่น ปี 2552. ในบทคัดย่อสัมมนาวิชาการป้องกันควบคุมโรคแห่งชาติประจำปี 2555. (หน้า79). นนทบุรี:

สำนักจัดการความรู้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.

สมชาย บุญตะวัน. (2567). ประสิทธิผลของโปรแกรมเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ประชาชนกลุ่มเสี่ยงตำบลบ้านไทย อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี.วารสารสาธารณสุขและสุขภาพศึกษา, 4(2), 1-15.

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลรังแร้ง. (2566). สรุปรายงานการตรวจอุจจาระหาไข่พยาธิ. รายงานต่อสำนักงานสาธารณสุขอำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ.

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลรังแร้ง. (2567). สรุปรายงานพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิในประชาชนทั่วไป.

รายงานต่อสำนักงานสาธารณสุข อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ.